Eğitim
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI
Programın Adı: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji
Programın Düzeyi: Lisans
Programın Öğretimi: Örgün/Birinci Öğretim
Programın Birimi: Edebiyat Fakültesi
Programın Eğitim Dili: Türkçe
Programa Kabul İçin Genel Koşullar: 2016 Güz dönemi itibariyle YÖK tarafından özel yetenek sınavımız kaldırılmıştır. Bölümümüze 2017-2018 Eğitim – Öğretim yılından itibaren, ÖSYM’nin düzenlediği LYS sınavıyla öğrenci alınacaktır.
Programın Son üç yıllık Kontenjan ortalaması: 20
Programın Yandan İşbirlikleri: Sosyoloji, Türk dili ve Edebiyatı, Antropoloji, Amerikan Kültürü ve Edebiyatı, Fransız Dili ve Edebiyatı, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Rus Dili ve Edebiyatı, Felsefe, Radyo Televizyon Sinema Bölümü, Urdu Dili ve Edebiyatı.
Programın Vizyonu: Farklı disiplinlerle ilişki ve uluslararası işbirliği yoluyla, kuramsal faaliyetlerini tiyatro dünyamızın üretimine aktaracak, ülkemiz tiyatrosunu çağdaş ve saygın bir konuma taşımaktır.
Programın Misyonu: Ülkemiz ve dünya tiyatrosunun düşünsel ve kuramsal altyapısını disiplinlerarası işbirliği temelinde araştırmak, değerlendirmek, elde edilen sonuçları yeni ürünlere dönüştürmek ve bu alanda katkı yapacak uzmanlar yetiştirmektir
Programın Eğitim Amaç ve Hedefleri:
Amaç:
1. Tiyatro eleştirisi ve tiyatro kuramı alanlarında ortaya konacak, özgün, çağdaş ve ilerici kuramsal ve sanatsal ürünlerle, ülkemiz ve dünya tiyatrosuna katkıda bulunmak.
2. Dramaturji ve dramatik yazarlık alanlarında ortaya konacak, özgün, çağdaş ve ilerici kültürel ve sanatsal ürünlerle, ülkemiz ve dünya tiyatrosuna katkıda bulunmak.
Hedef:
1.Ülkemiz oyun yazarlığının mevcut niteliğinin geliştirilmesi için yöntemler oluşturmak, elde edilen sonuçlar çerçevesinde kuramsal ve pratik ürünler vermek.
2.Ülkemiz tiyatrosunun uluslararası alanda tanınması ve tiyatro teorisi ve eleştirisi alanının mevcut niteliğinin geliştirilmesi için yollar aramak, elde edilen sonuçlar çerçevesinde kuramsal ve pratik çalışmalar üretmek.
3.Tiyatro alanında çalışan uluslararası ve ulusal akademik ve resmi kurumlarla, sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde çalışmalar yürütmek suretiyle tiyatro sanatının ülkemizdeki bilimsel konumunu kuvvetlendirmek ve saygınlığını sağlamak.
Diploma Programının Akademik-Teknolojik Gelişmeler Açısından Güçlü Yanları:
1.Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Programı tiyatronun bilimsel yönüne vurgu yapma, bütünüyle kuram ve yazarlık eğitimine odaklanma yönünden ulusal düzeyde lisansüstü düzeyde kurulmuş tek bölümdür.
2.Programın Edebiyat Fakültesi bünyesinde kurulmasının temelleri değerli yazarımız Haldun Taner’in 1950’lerde verdiği Tiyatro dersleri ile atılmıştır. Bu yönüyle, bölümümüzün ülkemizin en köklü eğitim kurumlarından olan İstanbul Üniversitesi’nde kurulması tiyatro sanatının gelişiminde bilimsel araştırmanın önemine dikkat çekme ve saygınlık kazandırma açısından bölüme ulusal ve uluslararası düzeyde değer katmaktadır.
3.Bölümün kuruluşundan bugüne tiyatro alanında akademik ve sanatsal çalışmalarıyla Türk Tiyatrosu’na katkı sağlamış çok sayıda akademisyen ve sanatçıyı konuk etmiştir ve onlarla olan işbirliğini sürdürmektedir. Örneğin; Zehra İpşiroğlu, Dikmen Gürün, Şara Sayın, Cevat Çapan gibi akademisyenler; Memet Baydur, Adalet Ağaoğlu, Özen Yula gibi yazarlar; Genco Erkal, Ferhan Şensoy, Şahika Tekand, Metin Akpınar gibi oyuncu ve yönetmenler bölümün derslerine iştirak etmişlerdir.
4.Bölümümüz Almanya’da bulunan Freie Üniversitesi’ne bağlı Uluslararası Tiyatro Araştırmaları Merkezi gibi kurumlarla bağlantı halinde Erika Fischer-Lichte, Marcello Galucci, Theodoros Terzopoulos gibi yabancı akademisyen ve sanatçılarla yakın işbirliğine dayalı projeler geliştirmektedir.
5.Yılda iki defa düzenli olarak yayınlanan Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi alanındaki önemli bir boşluğu doldurmakta ve farklı disiplinlerden tiyatro alanında araştırma yürüten akademisyenlerin çalışmalarını geliştirmelerine fırsat sağlamaktadır.
Diploma Programının Mezuniyet Koşulları: Öğrencinin programdan mezun olabilmesi için 8 yarıyıl sonunda en az 144 kredi/saati en fazla 192 kredi/saati başarıyla tamamlamış olması yeterli koşuldur. Programdan mezun olabilmek için öğrencinin %75’i zorunlu ve %25’i seçmeli derslerden oluşan 240 AKTS tamamlaması gerekmektedir. Öğrencinin AGNO’nın 4 üzerinden en az 2 olması gerekmektedir.
Programdan Mezun Olacakların Alabileceği Unvan: Dramaturg, Oyun Yazarı, Tiyatro Eleştirmeni, Tiyatro Teorisyeni
Programdan Mezun Olacakların İstihdam Olanakları: Devlet ya da Belediye tiyatroları gibi ödenekli kurumlarda veya çeşitli özel tiyatrolarda dramaturg, yönetmen ya da yazar olarak, basın sektöründe eleştirmen, muhabir ya da yazar olarak, görsel medyanın drama birimlerinde senarist ya da diyalog yazarı olarak, yayınevlerinde editör, düzeltmen ya da yazar olarak, reklam sektöründe metin yazarı ya da yaratıcı eleman olarak, sinema sektöründe yazar, senarist, dramaturg ya da diyalog yazarı olarak, üniversite veya ilgili kurumlarda tiyatro araştırmacısı ve kuramcısı olarak istihdam edilmektedirler. Özellikle medya sektöründeki gelişmeler ve sektörün drama bölümlerinin artması beraberinde talepte de bir artışı getirmektedir. Bunun yanı sıra Özel Üniversitelerdeki artışla birlikte mezunlarımız bu üniversitelerin ilgili departmanlarında öğretim görevlisi olarak tiyatro kuramı ve dramaturji bağlamında ülkemizde mevcut önemli bir açığı doldurmaktadır.
Programın Ders ve İçerikleri:
TİYATRO ELEŞTİRİSİNE GİRİŞ (4)
Ders İçeriği: Dersin kuramsal içeriği klasik oyunların çağdaş yorumları, yönetmen tiyatrosu ve metin uyarlamaları üzerine yoğunlaşmaktadır. Ele alınan oyunların yorumbilimsel açıdan metin çözümlemesi, uyarlamalar ve metin karşılaştırmaları, uyarlamanın, yorumun kaynak metinden farklılaşan yönleri, anlam yaratma biçimleri, yazarların bakışı, ileti vb. üzerine tartışma ve oyunlar üzerine karşılaştırma yazısı yazma çalışmaları yer almaktadır.
DRAMATURJİYE GİRİŞ I (4)
Ders İçeriği: Dramaturjinin temel kavramlarına ilişkin kuramsal kaynaklar incelenmesi, seçilen oyunlar aracılığıyla metin dramaturjisinin temel safhaları, metinler arası karşılaştırmalı ilişkiler, metnin düz ve yan anlam katmanlarının incelenmesi gibi ana konular kapsamında yürütülecek tartışmalara odaklanmaktadır.
TÜRK TİYATROSU TARİHİ I (4)
Ders İçeriği: Türk tiyatrosunun temel kaynakları. Anadolu Köylü tiyatrosu geleneği. Geleneksel Türk tiyatrosu türleri. Geleneksel Türk tiyatrosunun temel özellikleri ve yapısı. Çağdaş tiyatronun geleneksel tiyatroyla ilişkisi içeriği oluşturmaktadır.
METİNLERLE TİYATRO TARİHİ II (4)
Ders İçeriği: Marlowe ve Shakespeare’den, İbsen’e tiyatro tarihinden seçilmiş çeşitli metinler aracılığıyla toplumsal-siyasal değişimlerin tiyatro yazımının biçim ve içeriği üzerindeki etkileri, yazarların metinlerini biçimlendirmelerinde etkili olan felsefi, ideolojik arka plan ve bunun metne yansımaları, teatral biçim ve içeriklerin değişiminde kültürel faktörlerin etkileri, vb. konulara odaklanmaktadır.
UYGULAMALI TİYATRO ELEŞTİRİSİ (4)
Ders İçeriği: Tiyatroda güldürünün başkaldırıyla ve toplumsal sorunlara eleştirel yaklaşımla olan ilişkisi üzerine yoğunlaşılmaktadır. Kara güldürü, ironi, parodi gibi kavramların dünya tiyatro tarihinden ve tiyatromuzdan çeşitli oyun örnekleri aracılığıyla tartışılması amaçlanmaktadır. Ele alınan yazarların gülmece anlayışlarına, oyunlardaki iletinin amacına, oyunların söylem oluşturma ve sorgulama biçimine, yazıldıkları dönemle ve günümüzle kurdukları ilişkiye, okur/izleyici merkezli metin stratejilerinin çözümlenmesine yönelik çalışmalar yer almaktadır.
DRAMATURJİYE GİRİŞ II (4)
Ders İçeriği: Bir oyun metninin dramaturjisini yapmak. Bunun için oyun metninin yazıldığı dönem, yazar, sahneleme örnekleri vs. için kapsamlı araştırma yapılmaktadır.
TÜRK TİYATROSU TARİHİ II (4)
Ders İçeriği: Geleneksel Türk Tiyatrosundan yazılı tiyatroya geçiş. Tanzimat ve Meşrutiyet Dönemi’nde tiyatro. Osmanlı Dönemi Tiyatro edebiyatının temel dinamikleri. Osmanlı Dönemi’nde seyirci, oyunculuk, sahneleme ve tiyatro örgütlenmesinde ana eğilimler ele alınmaktadır.
UYGULAMALI DRAMATURJİ ÇALIŞMALARI I (4)
Ders İçeriği: Bir tiyatro metnini çeşitli eleştiri kuramları ve psikanaliitik, feminist, alımlama estetiği, yapısalcılık, vb. farklı okuma biçimleri ışığında, yeniden okuma denemeleri ve bu okumaların dramaturjik uygulamaları üzerine odaklanmaktadır.
TİYATRO ELEŞTİRİSİ I (4)
Ders İçeriği: Oyun metinlerini farklı eleştiri ve çözümleme yöntemleriyle ele alınabilmesi, oyunlara farklı bakış açılarıyla yaklaşabilmeleri amaçlanmaktadır. Türk Tiyatrosu’nda kadın imgesi ana tema olarak yer almaktadır. Tiyatromuzun yeni bir anlatım dili kazanmasında öncülük yapan oyunlardan bir seçki feminist eleştirel yaklaşımla değerlendirilecek ve metinlerin toplumsal cinsiyet açısından yapıbozumla nasıl çözümlenebileceğine yönelik ölçütler ortaya konulmaktadır. Batı Avrupa tiyatrosundan seçilen feminist oyun metinleri de içerikte yer almakta ve ortaya koydukları düşünme/görme biçimi çözümlenerek, tiyatromuzdaki örneklerle karşılaştırmalar yapılmaktadır. Öğrencilerin yapacağı sunuşlar da katılmaktadır.
TÜRK TİYATROSU TARİHİ III (4)
Ders İçeriği: Erken cumhuriyet dönemi Türk tiyatrosu (1923-1960) Dönemin tiyatro edebiyatında temel eğilim ve yöntemler. Dönemin tiyatro ortamı ve tiyatronun gelişim aşamaları. Seyirci, topluluklar, sahneleme, oyunculuk gibi tiyatromuzun temel dinamikleri üzerinde durulmaktadır.
20. YÜZYIL TİYATROSU I (4)
Ders İçeriği: 1. Yüzyıl başı tiyatrosunda yeni arayışlar; 2. Avant Garde öncüller: Maeterlinck, Jarry ve Strindberg; 3. Alman Dışavurumculuğu; 4. İtalyan ve Rus Fütürizmi 5. Dadaizm ve Fransız Sürrealizmi gibi ana konu başlıklarına odaklanmaktadır.
DRAM SANATI I (4)
Ders İçeriği: Tiyatro metninin yapısı ve temel özellikleri. Tiyatro metninin geçirdiği gelişim aşamaları ele alınmaktadır.
UYGULAMALI DRAMATURJİ ÇALIŞMALARI II (4)
Ders İçeriği: Farklı oyun metinlerini ve sahneleme örneklerini göstergebilimsel kuramla çözümlenmektedir.
TİYATRO ELEŞTİRİSİ II (4)
Ders İçeriği: Oyun metinlerini farklı eleştiri ve çözümleme yöntemleriyle ele alabilmeleri, oyunlara farklı bakış açılarıyla yaklaşabilmeleri amaçlanmaktadır. Tiyatroda erkek imgesi ana tema olarak yer almaktadır. Ders için seçilen oyunlar feminist eleştirel yaklaşımla değerlendirilecek ve metinlerin toplumsal cinsiyet açısından erkekliğin inşası, erkek temsilleri açısından yapıbozumla nasıl çözümlenebileceğine yönelik ölçütler ortaya konulmaktadır. Oyunların ortaya koydukları düşünme/görme biçimi çözümlenecek, derse öğrencilerin yapacağı sunuşlar da katılmaktadırlar.
TÜRK TİYATROSU TARİHİ IV (4)
Ders İçeriği: 1960-2000 yılları arasında oyun yazarlığındaki genel eğilimler, sahne yaşamındaki gelişmeler ve farklı türler ele alınmaktadır.
20. YÜZYIL TİYATROSU II (4)
Ders İçeriği: Moskova Sanat Tiyatrosu ve Çehov; Stanislavski ve oyunculuk “sistem”i; Biyomekanik ve Meyerhold; Artaud ve Vahşet Tiyatrosu üzerine yoğunlaşılan derste 20. Yüzyıla damgasına vuran oyunculuk yöntemleri ve sistemleri ele alınmaktadır.
DRAM SANATI II (2)
Ders İçeriği: Dramatik metnin yapısı. Dramatik metnin özellikleri. Alt metin.
SAHNELEME VE DRAMATURJİ I (4)
Ders İçeriği: Derste, karakter, diyalog, oyunun imgeleri, oyun fikri ve tematik çözümlemeler yapılmaktadır. Bir yandan öğrencilere oyun yazımın temel öğeleri ve temel oyun yazım teknikleri seçili oyunlar üzerinden anlatılırken, diğer yandan öğrenciler yine bu oyunlar üzerinden analiz yapmaktadırlar. Derste ayrıca karakter, diyalog, görsellik ve temaya dair yaratıcı alıştırmalar da verilecek, sahada gözlem/dinleme egzersizleri beklenmektedir.
TİYATRO AKIMLARI I (4)
Ders İçeriği: Politik Tiyatro ve Piscator; Epik Tiyatro ve Brecht; Ezilenlerin Tiyatrosu ve Boal; Tiyatroda Grotesk ve Dario Fo üzerinden politik tiyatronun gelişimini ve farklı uygulamalarını içermektedir.
OYUN YAZMA TEKNİKLERİ I (4)
Ders İçeriği: Oyun yazımına ilişkin temel teknikler. Oyun metninin oluşum aşamaları ve yapısı. Oyun metninin kurulması ve yapısının oluşturulması. Dramatik metnin temel özellikleri ve dinamikleri. Yazar metin ilişkisi ve çalışma yöntemleri ele alınmaktadır.
TİYATRO ELEŞTİRİSİ KURAMLARI I (4)
Ders İçeriği: Ders, Antik Yunan’dan 19. yüzyıla tiyatro düşüncesi ve edebi eleştirinin gelişim sürecine odaklanmaktadır. Bu gelişim sürecini Batı düşünce tarihi ile koşutluk içinde inceler. Platon, Aristoteles, Horatius, Sir Philip Sidney, Diderot gibi düşünce insanlarının teorik metinleri üzerinden sanatçı ve eserinin nasıl olması gerektiği sorusuna verilen farklı yorumları ve düşünme biçimlerini değerlendirmektedir.
KARŞILAŞTIRMALI METİN ÇALIŞMALARI I (4)
Ders İçeriği: Ders, son yıllarda Türkçeye çevrilmiş olan çağdaş Alman oyunlarına odaklanmaktadır. Metin incelemelerinde oyunların metin stratejileri, yazarların farklı bakışları, izlekleri ele alınarak, metinlerin tarihsel, metinsel karşılaştırmaları yapılmaktadır. Metinlerin yeniden üretilmesine neden olan toplumsal, tarihsel, siyasal konjonktür analiz edilerek, edebi metne yansıması ve bu yansımanın metnin kurgusundaki önemi üzerine incelemeler yapılmaktadır.
EĞİTİMDE TİYATRO I (2)
Ders İçeriği: Drama, eğitimde tiyatro yöntemleri hakkında kuramsal bilgi, dramanın öğeleri, dramanın sanat eğitiminde kullanılması, aktif öğrenme ve drama, çocuklarla tiyatro hazırlama yöntem ve teknikleri ele alınmaktadır.
SAHNELEME VE DRAMATURJİ II (4)
Ders İçeriği: Bir azınlık kültürünün tiyatro aracılığıyla ifade yolunun, sanatsal, sosyolojik ve kültür araştırmaları bağlamından incelenmesi, bu verilerin farklı azınlık grupların tiyatro çalışmalarına uyarlanmaktadır.
TİYATRO AKIMLARI II (4)
Ders İçeriği: 1. Absürd Tiyatro; 2. Yoksul Tiyatro ve Grotowski; 3. Dolaysız Tiyatro ve Brook; 4. 1960 yıllarda Amerika ve Avrupa’da avant garde tiyatro; 5. Kaynaklar Tiyatrosu, Tiyatro Antropolojisi ve Barba konu başlıklarını içermektedir.
OYUN YAZMA TEKNİKLERİ II (4)
Ders İçeriği: Oyun yazımına ilişkin temel teknikler. Oyun metninin oluşum aşamaları ve yapısı. Oyun metninin kurulması ve yapısının oluşturulması. Dramatik metnin temel özellikleri ve dinamikleri. Yazar metin ilişikisi ve çalışma yöntemleri ele alınmaktadır.
TİYATRO ELEŞTİRİSİ KURAMLARI II (4)
Ders İçeriği: Ders, 18. Yüzyılda sanat eleştirisi üzerine yeni yorumlardan hareketle tiyatro düşüncesi ve edebi eleştirinin gelişim sürecine odaklanmaktadır. Bu gelişim sürecini Batı düşünce tarihi ile koşutluk içinde incelemektedir. Diderot, Lessing, Goethe, Schelegel, Schiller gibi sanatçı ve düşünce insanlarının teorik metinleri üzerinden sanatçı ve eserinin nasıl olması gerektiği sorusuna verilen farklı yorumları ve düşünme biçimlerini değerlendirmektedir.
KARŞILAŞTIRMALI METİN ÇALIŞMALARI II (4)
Ders İçeriği: Ders, çağdaş Alman Tiyatrosunda metin-sahne ilişkisini irdelemektedir. Önce metinlerin okunması, bu metinlere ait farklı dramaturji yaklaşımlarının ele alınması ve sahnelemelerinin çözümlenmesi sonucunda, öğrenciler, yazınsal metin ile görsel metinleri karşılaştırılmaktadır.
EĞİTİMDE TİYATRO II (2)
Ders İçeriği: Drama, Eğitimde Tiyatro yöntemleri hakkında kuramsal bilgi, dramanın öğeleri, dramanın sanat eğitiminde kullanılması, aktif öğrenme ve drama, çocuklarla tiyatro hazırlama yöntem ve teknikleri ele alınmaktadır.
SAHNELEME VE DRAMATURJİ III (4)
Ders İçeriği: Kuramsal okumalar ışığında oyunlar incelemek ve yapılan incelemeleri bilimsel formata uygun bir biçimde yazılı hale getirmektedir.
TİYATRODA YENİ ARAYIŞLAR I (4)
Ders İçeriği: Dramaturjinin çeşitli alanlarına değinerek farklı çözümleme biçemleri üzerinde durmak, mezun olmadan önce pratikle tanışarak, bir metni çağdaş yaklaşımlarla yorumlayıp hayata geçirecek donanıma sahip olunması yolunda kuramsal ve pratik yoğun incelemeleri kapsamaktadır.
TİYATRO ELEŞTİRİSİ KURAMLARI III (4)
Ders İçeriği: Eleştiri kuramlarını tanıyarak, tiyatro tarihinin belli başlı oyunları üzerinde eleştirel ve yaratıcı düşünme, yazar-yapıt-toplum ilişkisini sorgulamaktadır.
SAHNE METNİ YAZIMI I (4)
Ders İçeriği: Oyun yazma tekniklerine ilişkin temel bilgiler ileri aşamaya taşınmaktadır. Farklı oyun yazma teknikleri (trajedi, komedi, absürd, epik, dramatik gibi) odaklanılarak, bu farklı tekniklerin temel özellikleri ve unsurlarından yola çıkılarak özgün oyun metinleri üretilmesi sağlanmaktadır.
REJİ VE OYUNCULUK KURAMLARI I (4)
Ders İçeriği: a) Antik Yunan Tiyatrosunda Oyunculuk; b) Roma İmparatorluğunda Oyunculuk; c)Orta çağ Oyunculuğu; d) Elizabeth Dönemi İngiltere’sinde ve Ferdinand Dönemi İspanya’sında Oyunculuk; e) XIV. Louis Fransa’sında Oyunculuk; f) Fransız Aydınlanması ve Oyunculuk, g) 18. Yüzyıl Avrupa’sında Oyunculuk; h) 19. Yüzyıl Avrupa’sında Oyunculuk gibi ana konu başlıklarını içermektedir.
YARATICI YAZMA ÇALIŞMALARI I (2)
Ders İçeriği: Oyun yazma teknikleri, düşünsel plan, yapı, kurgu, diyalog, imge yaratma vb. yaratıcı yazma çalışmaları dersinin içeriğini oluşturmaktadır.
SAHNELEME VE DRAMATURJİ IV (4)
Ders İçeriği: Tiyatro bilimi özelliklerine uygun çalışmalar sürdürülmektedir.
TİYATRODA YENİ ARAYIŞLAR II (4)
Ders İçeriği: Dramaturjinin çeşitli alanlarına değinerek farklı çözümleme biçemleri üzerinde durulmakta, mezun olmadan önce pratikle tanışarak, bir metni çağdaş yaklaşımlarla yorumlayıp hayata geçirecek donanıma sahip olunması yolunda kuramsal ve pratik yoğun incelemeleri kapsamaktadır.
TİYATRO ELEŞTİRİSİ KURAMLARI IV (4)
Ders İçeriği: Eleştiri Kuramları üzerine bir tartışma: Yansıtma kuramı, Toplumcu gerçekçilik, sosyolojik eleştiri, Psikanalitik Edebiyat Kuramı, Yeni Eleştiri, Rus Biçimciliği ve Yapısalcılık, Göstergebilim, Alımlama Estetiği, Feminist Edebiyat Eleştirisi ele alınmaktadır.
SAHNE METNİ YAZIMI II (4)
Ders İçeriği: İleri düzeyde oyun yazma teknikleri, uygulamaya dönük olarak ele alınmaktadır. Sinema ve dizi senaryosu yazma teknikleri ve tiyatrodan sinemaya uyarlamalar üzerine uygulamalı çalışmalara odaklanılmaktadır.
REJİ VE OYUNCULUK KURAMLARI II (4)
Ders İçeriği: Yirminci yüzyılın önemli tiyatro adamlarının (Stanislavski, Craig, Copeau, Artaud, Meyerhold, Piscator, Brecht, Grotowski, Brook, Barba, vb) reji ve oyunculuk hakkındaki düşünceleri aracılığıyla a) Oyuncu-Yazar; b) Oyuncu-Yönetmen; c) Oyuncu-Seyirci; d) Oyuncu-Mekan; e) Oyuncu-Oyuncu ilişkilerinin tartışılmasını içermektedir.
YARATICI YAZMA ÇALIŞMALARI II (2)
Ders İçeriği: Oyun yazma teknikleri, düşünsel plan, yapı, kurgu, diyalog, imge yaratma vb. yaratıcı yazma çalışmaları ve tiyatro eleştirisi yazma çalışmaları dersin içeriğini oluşturmaktadır.
KARŞILAŞTIRMALI METİN ÇALIŞMALARI I (4)
Ders İçeriği: Derste farklı dönemlerde aynı ya da benzer başlıklarla yazılmış oyunlar incelenmektedir. İncelemelerde, oyunların metin stratejileri, yazarların farklı bakışları, izlekleri ele alınarak, metinlerin tarihsel, siyasal konjonktür analiz edilerek, edebi metne yansıması ve bu yansımanın metnin kurgusundaki önemi üzerine incelemeler yapılmaktadır.
KARŞILAŞTIRMALI METİN ÇALIŞMALARI II (4)
Ders İçeriği: Ders, son yıllarda Türkçeye çevrilmiş olan çağdaş Alman oyunlarına odaklanmaktadır. Metin incelemelerinde oyunların metin stratejileri, yazarların farklı bakışları, izlekleri ele alınarak, metinlerin tarihsel, metinsel karşılaştırmaları yapılmaktadır. Metinlerin yeniden üretilmesine neden olan toplumsal, tarihsel, siyasal konjonktür analiz edilerek, edebi metne yansıması ve bu yansımanın metnin kurgusundaki önemi üzerine incelemeler yapılmaktadır.
TİYATRO ARAŞTIRMALARI I (2)
Ders İçeriği: Öğrenci, kültürlerarasılık başlığı altında üretilen uygulamaları, kuramsal ve göresel temellere dayanarak irdeler ve değerlendirmektedir.
TİYATRO ARAŞTIRMALARI II (2)
Ders İçeriği: Derste, festivallerin kültürlerarası etkileşime katkısı irdelenmektedir. Bu bağlamda çeşitli festivallerin eser seçiminden, düzenlediği diğer etkinliklere kadar izlediği siyaset mercek altına alınmaktadır.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
Programın Adı: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı
Programın Düzeyi: Yüksek Lisans
Programın Öğretimi: Örgün/Birinci Öğretim
Programın Birimi: Sosyal Bilimler Enstitüsü
Programın Eğitim Dili: Türkçe
Programa Kabul İçin Genel Koşullar:
1.Lisans mezunu olmak
2. Ales sınavına girmiş ve yeterli puan almış olmak
3. ÜDS/KPDS veya YÖK tarafından eşdeğerliği kabul edilmiş “Yabancı Dil” sınavlarından birine girmiş ve yeterli puanı almış olmak
4. Anabilim Dalı tarafından yapılan yazılı ve sözlü sınava girmek
Minimum kabul puanları ve ağırlıkları İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ve Senatonun belirlediği koşullar çerçevesinde saptanmaktadır.
Programın Son üç yıllık Kontenjan ortalaması: 5
Programın Vizyonu: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı’nın, farklı disiplinlerle ilişki ve uluslararası işbirliği yoluyla, kuramsal faaliyetlerini tiyatro dünyamızın üretimine aktaracak, ülkemiz tiyatrosunu çağdaş ve saygın bir konuma taşıyacaktır.
Programın Misyonu: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı’nın misyonu ülkemiz ve dünya tiyatrosunun düşünsel ve kuramsal altyapısını disiplinlerarası işbirliği temelinde araştırmak, değerlendirmek, elde edilen sonuçları yeni ürünlere dönüştürmek ve bu alanda katkı yapacak uzmanlar yetiştirmektir
Programın Eğitim Amaç ve Hedefleri:
Amaç:
1. Ülkemiz ve dünya tiyatrosunun düşünsel ve kuramsal altyapısını disiplinlerarası işbirliği temelinde araştırmak, değerlendirmek, elde edilen sonuçları yeni akademik ve sanatsal ürünlere dönüştürmek ve bu alanda katkı yapacak uzmanlar yetiştirmek.
2.Dramaturji ve dramatik yazarlık alanlarında ortaya konacak, özgün, çağdaş ve ilerici kültürel ve sanatsal ürünlerle, ülkemiz ve dünya tiyatrosuna katkıda bulunmak.
3. Tiyatro eleştirisi ve tiyatro kuramı alanlarında ortaya konacak, özgün, çağdaş ve ilerici kuramsal ve sanatsal ürünlerle, ülkemiz ve dünya tiyatrosuna katkıda bulunmak.
Hedef:
1. Ülkemizde oyun yazarlığı alanında yaşanan üretici ve yaratıcı kısırlığın aşılması için yollar aramak, elde edilen sonuçlar çerçevesinde meydana getirilecek sanatsal ürünlerle bu kısırlığın giderilmesini sağlamak.
2. Ülkemizde tiyatro teorisi ve tiyatro eleştirisi alanlarında yaşanan tıkanıklığın aşılması için yollar aramak, elde edilen sonuçlar çerçevesinde meydana getirilecek kuramsal ve pratik çalışmalarla bu kısırlığın giderilmesini sağlamak.
3. Kendi alanlarında yetişmiş, uzman ve yaratıcı, nitelikli bilim, sanat ve meslek insanları yetiştirmek. Dramaturji, dramatik yazarlık, tiyatro eleştirisi ve tiyatro teorisi alanlarında, öğrencilerin Türk ve dünya tiyatrosuna yeni ürünlerle kuramsal ve sanatsal katkılar yapabilmesini sağlayacak altyapıyı oluşturmak. Bu doğrultuda, gerekli olan bilgi, beceri ve mesleki donanımı, bu alanda çalışacak adaylara kazandırmak.
Diploma Programının Akademik-Teknolojik Gelişmeler Açısından Güçlü Yanları:
1.Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Programı tiyatronun bilimsel yönüne vurgu yapma, bütünüyle kuram ve yazarlık eğitimine odaklanma yönünden ulusal düzeyde lisansüstü düzeyde kurulmuş tek bölümdür.
2.Programın Edebiyat Fakültesi bünyesinde kurulmasının temelleri değerli yazarımız Haldun Taner’in 1950’lerde verdiği Tiyatro dersleri ile atılmıştır. Bu yönüyle, bölümümüzün ülkemizin en köklü eğitim kurumlarından olan İstanbul Üniversitesi’nde kurulması tiyatro sanatının gelişiminde bilimsel araştırmanın önemine dikkat çekme ve saygınlık kazandırma açısından bölüme ulusal ve uluslararası düzeyde değer katmaktadır.
3.Bölümün kuruluşundan bugüne tiyatro alanında akademik ve sanatsal çalışmalarıyla Türk Tiyatrosu’na katkı sağlamış çok sayıda akademisyen ve sanatçıyı konuk etmiştir ve onlarla olan işbirliğini sürdürmektedir. Örneğin; Zehra İpşiroğlu, Dikmen Gürün, Şara Sayın, Cevat Çapan gibi akademisyenler; Memet Baydur, Adalet Ağaoğlu, Özen Yula gibi yazarlar; Genco Erkal, Ferhan Şensoy, Şahika Tekand, Metin Akpınar gibi oyuncu ve yönetmenler bölümün derslerine iştirak etmişlerdir.
4.Bölümümüz Almanya’da bulunan Freie Üniversitesi’ne bağlı Uluslararası Tiyatro Araştırmaları Merkezi gibi kurumlarla bağlantı halinde Erika Fischer-Lichte, Marcello Galucci, Theodoros Terzopoulos gibi yabancı akademisyen ve sanatçılarla yakın işbirliğine dayalı projeler geliştirmektedir.
5. Yılda iki defa düzenli olarak yayınlanan Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi alanındaki önemli bir boşluğu doldurmakta ve farklı disiplinlerden tiyatro alanında araştırma yürüten akademisyenlerin çalışmalarını geliştirmelerine fırsat sağlamaktadır.
Diploma Programının Mezuniyet Koşulları: İ.Ü. Lisansüstü eğitim-öğretim yönetmeliğinin öngördüğü koşullar çerçevesinde sınavlarda başarılı olmak ve (tez savunmasını başarılı şekilde vermek). 1.yarıyıl 4 ders (30 Akts), 2. yarıyıl 4 ders (30 Akts) olmak üzere iki dönem derslerinin başarıyla tamamlanması, tez aşamasının (60 Akts) başarıyla gerçekleşmesi sonucunda mezuniyet koşulları sağlanır.
Programdan Mezun Olacakların Alabileceği Unvan: Dramaturg, Oyun Yazarı, Tiyatro Eleştirmeni, Tiyatro Teorisyeni
Programdan Mezun Olacakların İstihdam Olanakları: Devlet ya da Belediye tiyatroları gibi ödenekli kurumlarda veya çeşitli özel tiyatrolarda dramaturg, yönetmen ya da yazar olarak, basın sektöründe eleştirmen, muhabir ya da yazar olarak, görsel medyanın drama birimlerinde senarist ya da diyalog yazarı olarak, yayınevlerinde editör, düzeltmen ya da yazar olarak, reklam sektöründe metin yazarı ya da yaratıcı eleman olarak, sinema sektöründe yazar, senarist, dramaturg ya da diyalog yazarı olarak, üniversite veya ilgili kurumlarda tiyatro araştırmacısı ve kuramcısı olarak istihdam edilmektedirler. Özellikle medya sektöründeki gelişmeler ve sektörün drama bölümlerinin artması beraberinde talepte de bir artışı getirmektedir. Bunun yanı sıra Özel Üniversitelerdeki artışla birlikte mezunlarımız bu üniversitelerin ilgili departmanlarında öğretim görevlisi olarak tiyatro kuramı ve dramaturji bağlamında ülkemizde mevcut önemli bir açığı doldurmaktadır.
Programın Ders ve İçerikleri:
DÜŞÜNCE TARİHİ I (3)
Ders İçeriği: “Mimesis” kavramına Antik Yunan filozoflarının yaklaşımı, Doğu kültürleri ve uygarlılarıyla karşılaştırma içerisinde incelenmekte ve kavramın antropolojik niteliği tartışılmaktadır. Mimesis kavramının tarihsel ve antropolojik gelişim süreci öğretilirken, metin çözümlemelerinde yorumbilim ve alımlama kuram ve eleştiri yöntemlerinden yararlanılmaktadır.
EDEBİYAT KURAMLARI VE ELEŞTİRİ (3)
Ders İçeriği: Ders post-kolonyal kuram üzerine yapılan tartışmalara yoğunlaşmaktadır. “Öteki”nin tarihsel ve güncel yapılanması irdelenmektedir, sanat yapıtları üzerinden tartışmaya açılmaktadır.
OYUN YAZARLIĞI VE DRAMATURJİ I (3)
Ders İçeriği: Oyun metinlerini karakter, diyalog, görsellik ve tematik anlatım için okumaktadır. Öğrencinin verili metin üzerinden ana karakteri, karşıt karakteri ve ikincil karakterleri tespit etmesi, bu karakterin amaçlarını, eylemlerini, ihtiyaçlarını, davranışlarını, duygusal/fiziksel özelliklerini, hayata bakışlarını, psikolojik, politik, toplumsal çevrelerini tanımlaması; Oyun yazımında diyalogun diğer yazım biçimlerinden nasıl ayrıştığını anlaması, etkin ve canlı karakter ve eylem yaratmada diyalogun işlevini çözümlemesi, diyalog yazma ve diyalog üzerinden karakter çözümleme alıştırmaları yapması, Oyunun görselliği; oyundaki görsel öğelerinin tespiti, bu görsel öğelerin sahne tasarımının yanısıra karakter, diyalog ve eyleme katkılarının çözümlenmesi, imge egzersizi, oyun fikrinin ve temaların tespiti sağlanmaktadır.
ÇAĞDAŞ SAHNELEME VE OYUNCULUK (3)
Ders İçeriği: Yirminci yüzyılın ilk yarısının önemli tiyatrocuları (Stanislavski, Craig, Copeau, Artaud, Meyerhold, Piscator, Brecht,) reji ve oyunculuk hakkındaki düşünceleriyle 1960’lardan günümüze gelen belli başlı tiyatrocuların (Grotowski, Brook, Barba, Wilson, Suzuki, Bausch, Terzopoulos, Mnouchkine gibi çağdaş tiyatro uygulayıcılarının prodüksiyonlarını karşılaştırmalı biçimde inceleyip değerlendirmekte ve a) Oyuncu-Yazar; b) Oyuncu-Yönetmen; c) Oyuncu-Seyirci; d) Oyuncu-Mekan; e) Oyuncu-Oyuncu ilişkileri açısından çağdaş sahne ve oyunculuk yöntemlerini tartışılmaktadır.
DÜŞÜNCE TARİHİ II (3)
Ders İçeriği: Avrupa’da Rönesanstan günümüze “mimesis” ve “katharsis” kavramları ışığında gelişen estetik tartışmaların tiyatroya yansımalarının ve tiyatronun gelişiminde bahsi geçen kavramların yorumlanmasının etkileri üzerinde durulmaktadır.
OYUN YAZARLIĞI VE DRAMATURJİ II (3)
Ders İçeriği: Dramatik yapıyı oluşturan etkenler eşliğinde, öğrencilerin belirlediği tema üzerinden oyun yazdırılmaktadır.
FEMİNİST YAPI SÖKÜM STRATEJİLERİ ( 3)
Ders İçeriği: Seminerde, katılımcıların oyun metinlerini farklı eleştiri ve çözümleme yöntemleriyle ele alabilmeleri, oyunlara farklı bakış açılarıyla yaklaşabilmeleri amaçlanmaktadır. Türk Tiyatrosu’nda kadın imgesi ana tema olarak yer almaktadır. Tiyatromuzun yeni bir anlatım dili kazanmasında öncülük yapan oyunlardan bir seçki feminist eleştirel yaklaşımla değerlendirilecek ve metinlerin toplumsal cinsiyet açısından yapıbozumla nasıl çözümlenebileceğine yönelik ölçütler ortaya konulacaktır. Batı Avrupa tiyatrosundan seçilen feminist oyun metinleri de seminerde yer alacak ve ortaya koydukları düşünme/görme biçimi çözümlenecek, tiyatromuzdaki örneklerle karşılaştırmalar yapılmaktadır. Seminere öğrencilerin yapacağı sunuşlar da katılmaktadır.
SEMİNER ( 0 )
Ders İçeriği: Ders kapsamında bir araştırma konusu altında veri toplama, değerlendirme, araştırma yöntemleri ve bunların model teze uygulanması ele sunum ve dönem çalışması içinde ele alınmaktadır.
TİYATRO ELEŞTİRMENLİĞİ VE DRAMATURJİ ANABİLİM DALI DOKTORA PROGRAMI
Programın Adı: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı
Programın Düzeyi: Doktora
Programın Öğretimi: Örgün/Birinci Öğretim
Programın Birimi: Sosyal Bilimler Enstitüsü
Programın Eğitim Dili: Türkçe
Programa Kabul İçin Genel Koşullar:
1. Lisans mezunu olmak
2. Ales sınavına girmiş ve yeterli puan almış olmak
3. ÜDS/KPDS veya YÖK tarafından eşdeğerliği kabul edilmiş “Yabancı Dil” sınavlarından birine girmiş ve yeterli puanı almış olmak
4. Anabilim Dalı tarafından yapılan yazılı sınav ve mülakata girmek
Minimum kabul puanları ve ağırlıkları İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ve Senatonun belirlediği koşullar çerçevesinde saptanmaktadır.
Programın Son üç yıllık Kontenjan ortalaması: 3
Programın Vizyonu: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı’nın, farklı disiplinlerle ilişki ve uluslararası işbirliği yoluyla, kuramsal faaliyetlerini tiyatro dünyamızın üretimine aktaracak, ülkemiz tiyatrosunu çağdaş ve saygın bir konuma taşıyacaktır.
Programın Misyonu: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı’nın misyonu ülkemiz ve dünya tiyatrosunun düşünsel ve kuramsal altyapısını disiplinlerarası işbirliği temelinde araştırmak, değerlendirmek, elde edilen sonuçları yeni ürünlere dönüştürmek ve bu alanda katkı yapacak uzmanlar yetiştirmektir
Programın Eğitim Amaç ve Hedefleri:
Amaç:
1. Ülkemiz ve dünya tiyatrosunun düşünsel ve kuramsal altyapısını disiplinlerarası işbirliği temelinde araştırmak, değerlendirmek, elde edilen sonuçları yeni akademik ve sanatsal ürünlere dönüştürmek ve bu alanda katkı yapacak uzmanlar yetiştirmek.
2.Dramaturji ve dramatik yazarlık alanlarında ortaya konacak, özgün, çağdaş ve ilerici kültürel ve sanatsal ürünlerle, ülkemiz ve dünya tiyatrosuna katkıda bulunmak.
3. Tiyatro eleştirisi ve tiyatro kuramı alanlarında ortaya konacak, özgün, çağdaş ve ilerici kuramsal ve sanatsal ürünlerle, ülkemiz ve dünya tiyatrosuna katkıda bulunmak.
Hedef:
1. Ülkemizde oyun yazarlığı alanında yaşanan üretici ve yaratıcı kısırlığın aşılması için yollar aramak, elde edilen sonuçlar çerçevesinde meydana getirilecek sanatsal ürünlerle bu kısırlığın giderilmesini sağlamak.
2. Ülkemizde tiyatro teorisi ve tiyatro eleştirisi alanlarında yaşanan tıkanıklığın aşılması için yollar aramak, elde edilen sonuçlar çerçevesinde meydana getirilecek kuramsal ve pratik çalışmalarla bu kısırlığın giderilmesini sağlamak.
3. Kendi alanlarında yetişmiş, uzman ve yaratıcı, nitelikli bilim, sanat ve meslek insanları yetiştirmek. Dramaturji, dramatik yazarlık, tiyatro eleştirisi ve tiyatro teorisi alanlarında, öğrencilerin Türk ve dünya tiyatrosuna yeni ürünlerle kuramsal ve sanatsal katkılar yapabilmesini sağlayacak altyapıyı oluşturmak. Bu doğrultuda, gerekli olan bilgi, beceri ve mesleki donanımı, bu alanda çalışacak adaylara kazandırmak.
Diploma Programının Akademik-Teknolojik Gelişmeler Açısından Güçlü Yanları:
1.Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Programı tiyatronun bilimsel yönüne vurgu yapma, bütünüyle kuram ve yazarlık eğitimine odaklanma yönünden ulusal düzeyde lisansüstü düzeyde kurulmuş tek bölümdür.
2.Programın Edebiyat Fakültesi bünyesinde kurulmasının temelleri değerli yazarımız Haldun Taner’in 1950’lerde verdiği Tiyatro dersleri ile atılmıştır. Bu yönüyle, bölümümüzün ülkemizin en köklü eğitim kurumlarından olan İstanbul Üniversitesi’nde kurulması tiyatro sanatının gelişiminde bilimsel araştırmanın önemine dikkat çekme ve saygınlık kazandırma açısından bölüme ulusal ve uluslararası düzeyde değer katmaktadır.
3.Bölümün kuruluşundan bugüne tiyatro alanında akademik ve sanatsal çalışmalarıyla Türk Tiyatrosu’na katkı sağlamış çok sayıda akademisyen ve sanatçıyı konuk etmiştir ve onlarla olan işbirliğini sürdürmektedir. Örneğin; Zehra İpşiroğlu, Dikmen Gürün, Şara Sayın, Cevat Çapan gibi akademisyenler; Memet Baydur, Adalet Ağaoğlu, Özen Yula gibi yazarlar; Genco Erkal, Ferhan Şensoy, Şahika Tekand, Metin Akpınar gibi oyuncu ve yönetmenler bölümün derslerine iştirak etmişlerdir.
4.Bölümümüz Almanya’da bulunan Freie Üniversitesi’ne bağlı Uluslararası Tiyatro Araştırmaları Merkezi gibi kurumlarla bağlantı halinde Erika Fischer-Lichte, Marcello Galucci, Theodoros Terzopoulos gibi yabancı akademisyen ve sanatçılarla yakın işbirliğine dayalı projeler geliştirmektedir.
5. Yılda iki defa düzenli olarak yayınlanan Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi alanındaki önemli bir boşluğu doldurmakta ve farklı disiplinlerden tiyatro alanında araştırma yürüten akademisyenlerin çalışmalarını geliştirmelerine fırsat sağlamaktadır.
Diploma Programının Mezuniyet Koşulları: İ.Ü. Lisansüstü eğitim-öğretim yönetmeliğinin öngördüğü koşullar çerçevesinde sınavlarda başarılı olmak ve (tez savunmasını başarılı şekilde vermek). 1.yarıyıl 4 ders (30 Akts), 2. yarıyıl 4 ders (30 Akts) olmak üzere iki dönem derslerinin başarıyla tamamlanması, tez aşamasının (180 Akts) başarıyla gerçekleşmesi sonucunda mezuniyet koşulları sağlanır.
Programdan Mezun Olacakların Alabileceği Unvan: Dramaturg, Oyun Yazarı, Tiyatro Eleştirmeni, Tiyatro Teorisyeni
Programdan Mezun Olacakların İstihdam Olanakları: Devlet ya da Belediye tiyatroları gibi ödenekli kurumlarda veya çeşitli özel tiyatrolarda dramaturg, yönetmen ya da yazar olarak, basın sektöründe eleştirmen, muhabir ya da yazar olarak, görsel medyanın drama birimlerinde senarist ya da diyalog yazarı olarak, yayınevlerinde editör, düzeltmen ya da yazar olarak, reklam sektöründe metin yazarı ya da yaratıcı eleman olarak, sinema sektöründe yazar, senarist, dramaturg ya da diyalog yazarı olarak, üniversite veya ilgili kurumlarda tiyatro araştırmacısı ve kuramcısı olarak istihdam edilmektedirler. Özellikle medya sektöründeki gelişmeler ve sektörün drama bölümlerinin artması beraberinde talepte de bir artışı getirmektedir. Bunun yanı sıra Özel Üniversitelerdeki artışla birlikte mezunlarımız bu üniversitelerin ilgili departmanlarında öğretim görevlisi olarak tiyatro kuramı ve dramaturji bağlamında ülkemizde mevcut önemli bir açığı doldurmaktadır.
Programın Ders ve İçerikleri:
SANAT KURAMLARI I-II (3)
Ders İçeriği: Bir taraftan mimesisin Batı’da yani Antik Yunan’dan günümüze nasıl bir sanatsal, sosyolojik ve politik evrim geçirdiği mimemis teorisyenlerinin eserleri ışığında incelenecek diğer taraftan da “Doğu” da ama özelliklede “Çin Uygarlığı” nda “Batı” da anladığımız anlamda bir mimesis olmayışının sebepleri üzerinde durulmaktadır. Mimesisin sanatsal boyutunu tartışırken Antik Yunan tiyatrosu eserlerinden bazıları ve performans teknikleri açısından “Geleneksel Çin Tiyatrosu” ele alınacak, sanatta mimesisin evrensel olup olmadığını ve onun tüm uygarlıkların temsilinde bir araç olarak kullanılıp kullanılmadığı anlamaya çalışılmaktadır.
SANAT YAPITINDA GÖRSEL DİL ANALİZİ (3)
Ders İçeriği: Sanat yapıtının kendi içinde tutarlı bir dil oluşturduğundan hareketle özellikle görsel sanatlarda bu yapının anlaşılması ve çözümlenmesini amaçlayan kuramsal/uygulamalı bir derstir.
AVRUPA KÜLTÜR POLİTİKALARI VE TİYATRO I (3)
Ders İçeriği: Yüzlerce yıllık uygarlık tarihine sahip olan Türkiye Batılılaşma yolunda ilk adımları Tanzimatla birlikte atmış ve önemli deneyimlerden geçmiştir. Eğitimde, siyasette, ekonomide yatılan adımlar, daha da gelişmesi beklenen bu çalışmalar ve beraberinde gözlemlenen sorunlar geçmişten bugüne ve geleceğe uzantılarıyla ele alınmakta hızla gelişmekte olan uluslararası kültür politikaları kapsamında durduğumuz ve duracağımız yer irdelenmektedir.
OYUNCULUK KURAMLARI (3)
Ders İçeriği: Kendilerinden önce gelen tiyatro geleneğiyle bağlantısı içinde Robert Wilson, Tadashi Suzuki, Pina Bausch, Theodoros Terzopoulos, Arianne Mnouchkine gibi çağdaş tiyatro uygulayıcılarının görüşleri ve prodüksiyonlarını değerlendirilmektedir. Çağdaş sahne ve oyunculuk yöntemlerini tartışılmaktadır.
PERFORMANS TEORİSİ I (3)
Ders İçeriği: Dinsel ve seküler ritüellerden, spor etkinliklerine, eğlence amaçlı oyunlardan kutlamalara, tiyatro, dans ve müzik sanatlarına kadar geniş bir alanı kapsayan performans konusuna geleneksel ve çağdaş teorik yaklaşımları içermektedir.
ÇAĞDAŞ BATI TİYATROSU (3)
Ders İçeriği: Bu derste, 1950’lerden günümüze Batı tiyatrosunda ortaya çıkan yenilikler ele alınmaktadır. Bu bağlamda, Absürd Tiyatro ve özellikleri, ayrıca 1950’lerden beri tiyatroyu etkileyen sosyal, felsefi, kültürel öğeler ayrıntılı bir şekilde seçilen oyunlarda incelenmektedir.
AVRUPA KÜLTÜR POLİTİKALARI VE TİYATRO II (3)
Ders İçeriği: Doktora düzeyinde olduğu için öğrencinin etkin katılımı ve yaptığı okumalardan yola çıkarak zengin bir yorum ve tartışma süreci üzerinde durmak ve Türkiye de kültür politikalarına yönelik çalışmalara katkıda bulunmak hedeflenmektedir.
PERFORMANS TEORİSİ II (3)
Dersin İçeriği: Performans çalışmaları ile diğer disiplinler arasındaki etkileşimlerin ürünü olarak gelişen teorik yaklaşımlar ışığında performansın kültürel, sanatsal ve politik yaşamla ilişkisi incelenmektedir.
DENEYSEL TİYATRO (3)
Ders İçeriği: Ders, okur-metin ilişkisi ve yapısalcılık sonrası edebiyat eleştirisinin tiyatro metinlerine uygulanması üzerine odaklanmaktadır. Oyun yazarlarının tasarımlarının bulgulanması, tasarımın içerdiği gizli içselleştirilmiş söylemlerin çıkarılması metin analizlerinde uygulanacak yapısöküm yöntemiyle gerçekleşmektedir. Böylece öğrencinin farklı eleştiri ve çözümleme yöntemlerini öğrenerek farklı yorumlama olanaklarına açılması sağlanmaktadır. Ders, Türk tiyatrosundan ve dünya tiyatrosundan çeşitli oyun örneklerini içermektedir.
SEMİNER (0)
Ders İçeriği: Ders kapsamında bir araştırma konusu altında veri toplama, değerlendirme, araştırma yöntemleri ve bunların model teze uygulanması, sunum ve dönem çalışması içinde ele alınmaktadır.
Yüksek Lisans ve Doktora Başvuruları S.S.S.
Yüksek Lisans başvuru tarihleri her yıl Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından ilan edilmektedir. Lütfen enstitü web sayfalarını takip ediniz. Bunun dışında, aşağıda sıkça sorulan soruların cevapları bulunmaktadır.
YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA BAŞVURU, SINAV VE KABUL KOŞULLARI NELERDİR?
http://sosyalbilimler.istanbul.edu.tr/tr/_
Yukarıdaki linkten Enstitümüzün lisansüstü yönetmeliğini inceleyebilirsiniz.
ÜNİVERSİTE YABANCI DİL SINAVI YAPIYOR MU?
Üniversitemiz bundan önceki yıllarda kendisi yabancı dil sınavı açıyordu, artık bu sınavı uygulanmıyor. Eşdeğerliliği olan yabancı dil sınavları için lütfen enstitü sayfalarına bakınız. Eşdeğerlilik değerleri için tıklayınız
MÜLAKAT DIŞINDA YAZILI SINAV OLUYOR MU İÇERİĞİ NEDİR?
Mülakat (sözlü) Sınavdan önce adaylar yazılı sınava girerler. Bu sınavda adayların tiyatro teorisi ve pratiğiyle ilgilerini ölçmeye yönelik soru/ soruları cevaplaması beklenir. Yazılı ve sözlü sınavda alınan notların ortalaması adayın mülakat sınav notu olarak değerlendirmeye katılır.
Sözlü sınavda ise her adaydan, sınav için hazırlanan soru havuzundan iki ya da üç soru çekerek sözlü olarak cevaplaması istenir. Bunun dışında Yüksek lisans veya doktora tez çalışmalarını hangi alanda yapacakları konusunda konuşulur.
SINAV SONUCU NASIL BELİRLENİR?
Nihai sonuçlar, adayların Ales, yabancı dil, lisans bitirme notu (doktora adayları için ayrıca yüksek lisans ortalaması) ve mülakat sınav notlarının belirli oranda yüzdelerinin alınarak hesaplanmasının ardından enstitü tarafından ilan edilir. Puanların hesaplanması, adayların nihai puanlarına göre sıralanması ve kazananların ilan edilmesi işleri tamamen Sosyal Bilimler Enstitüsünün tasarrufundadır.
SINAVA NASIL HAZIRLANMALI? OKUNMASI GEREKEN BELLI BAŞLI KAYNAKLAR VAR MI?
Sınav için özel olarak tavsiye edeceğimiz bir kaynak yok fakat aşağıdaki listedeki kitapların okunmuş olması faydalı olabilir.
1. Aslıhan Ünlü “Türk Tiyatrosunun Antropolojisi”
2. Ayşegül Yüksel “Yapısalcılık ve Bir Uygulama”
3. Brecht. Epik Tiyatro
4. Beliz Güçbilmez “Zaman, Zemin, Zuhur”
5. Berna Moran “Edebiyat Eleştirisi ve Kuramı”
6. Brecht “Tiyatro İçin Küçük Organon”
7. Cevat Çapan, “Değişen Tiyatro”, Metis Yay.
8. Carlson - Performans
9. Eagleton “Edebiyat Eleştirisi”
10. Esslin “Absurd Tiyatro”
11. Esslin, Martin “Dram Sanatının Alanı”,
12. Fakiye Özsoysal “Oyunlarda Kadınlar”
13. Innes - “Avant-Garde Tiyatro”
14. Kerem Karaboğa - “Oyunculuk Sanatında Yöntem ve Paradoks”
15. Kesting, - “Epik Tiyatro”
16. Kott, Jan “Çağdaşımız Shakespeare”
17. Latacz, “Antik Yunan Tragedyaları”
18. Metin And, “Geleneksel Türk Tiyatrosu”,
19. Metin And, “Osmanlı Tiyatrosu”
20. Pavis, “Sahneleme”,
21. Sevda Şener, “Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi”,
22. Yavuz Pekman, “Çağdaş Tiyatromuzda Geleneksellik”,
23. Erika Fischer-Lichte – Performatif Estetik
24. Zehra İpşiroğlu “Tiyatroda Alımlama”
25. Zehra İpşiroğlu “Tiyatroda Düşünsellik
26. Zimmermann. Antik Yunan komedyaları
27. Hasibe Kalkan - Gerçeklikle Yüzleşmek
28. Kerem Karaboğa - Tragedya İle Sınırları Aşmak
ARA DÖNEMDE SINAV AÇILIYOR MU?
Güz dönemi sonunda genellikle sınav açılmıyor. Yüksek Lisans ve Doktora sınavları bahar dönemi sonunda yapılmaktadır. Güz dönemi sonunda öğrenci alımı olacaksa duyurular yine Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından yapılmaktadır.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü, ülkemizde tiyatro sanatının düşünsel, kuramsal ve yazınsal alanda yaşadığı boşluğu giderebilmek amacıyla tiyatro araştırmacısı, dramaturg ve tiyatro eleştirmeni yetiştirmek üzere 1992 yılında yüksek lisans programıyla faaliyetlerine başlamıştır. Bölüm, dramaturji eğitiminin yanı sıra, tartışma boyutuyla tiyatro sanatına önemli bir ivme kazandıracak olan ve ülkemizde ilk kez akademik bir eğitim kapsamına alınan tiyatro eleştirisine yönelik çalışmalara programında uygulama alanı sağlaması açısından da önemli bir yere sahiptir. 2008 yılından itibaren Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü bünyesinde, “Tiyatro Eleştirisi ve Teorisi Anabilim Dalı” ve “Dramaturji ve Dramatik Yazarlık Sanatı Anabilim Dalı” olmak üzere iki yeni anabilim dalı açılmış, bölümün faaliyet alanları genişlemiştir. 1994-2000 ve 2009-2017 yılları arasında Özel Yetenek Sınavı’yla öğrenci alan bölümümüz 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılı itibariyle YÖK'ün aldığı bir kararla, ÖSYM'nin düzenlediği merkezi sınavla (TS puanıyla) öğrenci almaya başlamıştır.
Dramaturji ve tiyatro eleştirisi eğitiminin temel hedefi çok yönlü ve eleştirel düşünmeyi öğretmektir. Bu açıdan da verilen tüm bilgilerin düşünsel düzeyde özümsenmesi gerekir ki bu da öğrencinin etkin katılımını sağlayan yaratıcı bir eğitimi öngörür. Bölümün eğitim sistemi, öğrenci odaklı, araştırma, tartışma ve bunların sürekli makale ve tezlere dönüştürülmesi esaslarına dayalı olduğundan özgün çalışmaların ortaya çıkmasına olanak tanımaktadır.
Ayrıca, bölümün kuruluşundan bu yana tiyatroyu alternatif bir eğitim modeli olarak geliştirmeye çalışan “Eğitimde Tiyatro” proje çalışmaları, eğitim sistemine ve toplumsal gelişmeye alternatif bir katkı önerisi olarak değerlendirilebilir. Yanı sıra, Alman, Fransız, İtalyan Kültür Dernekleri ile işbirliği içinde değişim programları, bir dizi seminer ve sempozyum gerçekleştirilmiş olup, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, Uluslararası Tiyatro Eleştirmenliği Birliği, İstanbul Devlet Tiyatroları, European Network of Research and Documentation of Performances of Ancient Greek Drama gibi kuruluşlarla ortaklaşa yapılan eğitime ve akademik çalışmalara yönelik faaliyetler sürdürülmektedir. Bölümün Almanya, İtalya, Yunanistan ve İngiltere’deki tiyatro bölümleriyle karşılıklı Erasmus değişim programları da mevcuttur.
Bölümden mezun olan öğrencilerin esas olarak tiyatro alanında kuramcı ya da uygulamacı olarak çalışmaları öngörülmektedir. Mezunların özel veya ödenekli tiyatrolarda dramaturg, metin yazarı, yönetmen olarak, çeşitli dergi, gazete ya da televizyon kuruluşlarında ve yayınevlerine eleştirmen, muhabir, metin yazarı ya da editör olarak, sinema veya televizyonda dramaturg, metin yazarı ya da senarist olarak çalışabilmeleri mümkündür.
Bölümle ve bölüm faaliyetleriyle ilgili bilgilere aşağıdaki sayfalardan ulaşılabilir: